Дога ул – гыйбадәт

Дога ул – гыйбадәт

Йосый Дәүләтшин

Дога – гарәп телендә “чакыру”, “ялвару” дигәнне аңлата. Бәндәләрнең Раббыларын ярдәмгә чакырулары, Аның көченә, чиксез гыйлеменә, рәхим шәфкатенә мөрәҗәгать итүләре - дога дип атала.

Аллаһка шөкер, халкыбызда дога кылу, догага булган хөрмәт сакланып килә. Әби-бабаларыбыз юлга чыкканда да, гаилә корганда да, бала туганда да, яңа өйнә кергәндә дә, якынын югалтканда да белгәнен укырга, догасын кылырга тырышкан. Бүгенге көндә дә хәтта намаз укымаучы, ураза тотмаучы милләттәшләребез дә кыска гына догаларны булса да өйрәнеп, аларны укып йөрергә тырыша.

Доганың да тәртибе бар...

Һәр нәрсәнең үз җае булган кебек, һәр гыйбадәтнең дә үз шартлары, билгеле бер тәртипләре бар. Намаз укыйм дигән кеше кулына китап алып, аның тәртибен өйрәнә, махсус дога-зикерләрне ятлый.  Ул  тәртипләргә төшенмичә, намазны укып булмый. Ураза тотуның, хаҗ кылуның да билгеле үз кануннары бар һәм, аларны өйрәнмичә, ул эшләрне кылып булмый. Шәригатебездә дога кылуның да үз кагыйдәләре, үз рәвешләре бар. Әлхәмдүлилләһ, сөекле пәйгамбәребез, башка гыйбадәтләрне бар нечкәлекләре белән өйрәткән кебек, дога кылу рәвешләрен, аның кабул булу сәбәпләрен энәсеннән алып җебенә кадәр аңлатып калдырды. Безгә исә аның кыйммәтле мирасын өйрәнеп, шул хәзинәләрне тормышта файдаланасы гына кала.

60-70 килограмм авырлыгы булган кеше галәм белән чагыштырганда, бик кечкенә. Без яшәгән җир шары да кояш янәшәсендә бер нокта гына, ә кояш үзе галактикада бик кечкенә. Миллионлаган галактикалар, һәркайсы 500 еллык  юл ераклыгында булган җиде кат күкләр! Аллаһның гареше! Әлбәттә, алар арасында без – бик кечкеә генә булган затлар. Шуңа карамастан, Бөек Раббыбыз безгә теләсә кайсы вакытта, теләсә кайсы урында, теләсә кайсы халәттә, турыдан-туры Үзенә мөрәҗәгать итеп, бер Үзеннән генә  сорарга, моң-зарларыбызны Аңа гына сөйләргә, Аныңярдәменә таянырга мөмкинчелек бирде. Моның өчен каядыр барырга, кемгәдер ялынырга кирәкми. Кеше көнен дә, төнен дә, һич арадашчысыз, туп-туры Аллаһыдан сорый ала. Аның бу соравы “дога” дип атала. Дога – гыйбадәтнең җелеге. Чөнки Раббысына дога белән ялваручы кеше үзенең Аңа булган фәкыйрьлек мохтаҗлыгын, Аның каршындагы түбәнчелеген таный һәм тануын белдерә. Аллаһ үзенең сөекле бәндәләрен һәрдаим догада булырга, өмет һәм курку белән бер Аңа гына ялварырга чакыра. Аллаһ безнең догаларыбызга җавап бирә, өметләребезне аклый, моң-зарларыбызны тыңлый, сораган хаҗәтләребезне бирә.

Бәндә никадәр Раббысының бөеклеген аңласа, никадәр Аллаһка якын булса, шулкадәр аның күңеле догага омтылачак, куллары ешрак күтәреләчәк.

Адәм баласы кайвакыт үзен бик көчле дип уйласа да, кеше табигате белән бик зәгыйфь зат. Аллаһы Тәгалә генә аңа һәрдаим көч-куәт биреп, Үз ярдәмендә яшәтә.

***

Йә, Раббым, Аллаһ! Үземнең, әти-әниләребезнең, балаларымның, туганнарыбызның, барча мөселманнарның гөнаһларын ярлыкауны сорыйм.

Йә Раббым, Аллаһ! Арындыр мине яхшылыкка алып бармый торган гыйлемнән, Синнән курыкмый торган йөрәктән, кабул булмый торган догадан, туймас нәфестән, канәгатьсезлектән коткар.

Йә, Раббым! Мине хәләл белән тукландыр, хәерле сәламәтлек бир, күңел тынычлыгы бүләк ит.

Йә, Раббым! Мин кимчелекләремне таныйм, беләм, миңа шуларны бетерергә, төзәлергә ярдәм ит.

Йә, Раббым! Телләребезне ялган сөйләүдән, гамәл-гыйбадәтләребезне риядан, күзләребезне хәрамга караудан, хәрам ашаудан, ятимнәр, туганнар өлешенә керүдән Үзең сакла, Синдәй тугрылыклы саклаучы юк!

Йә Раббым, Аллаһ! Син мием көч чыганагым, Син яклаучым һәм барлык авырлыклардан, кайгы-хәсрәтләрдән, уңышсызлыклардан, ашыгып эш итүләрдән саклаучым!