Дуңгыз да чиста, ә кеше...

Күптән түгел Интернет сайтларының берсендә күпкатлы йортта подъездын җыештыручы хатынның хатын урнаштырганнар иде. Ул чираттагы ялга җыенганда әлеге йортта яшәүчеләргә мөрәҗәгать белән чыга. «Һичьюгы, мин булмаганда үзегезне тәртипле тотып, хайваннан кешегә әйләнсәгез иде», дип яза җыештыручы. Хатының ахырында чисталыкны белмәгәнгә «дуңгызлар» дип тә атый ул аларны. Бәлки, йортта яшәүчеләрне бу сүзләр үпкәләткәндер дә, тик кем әйтмешли к...тенә кулы җитмәгәннәрне тагын ничек атыйсың ди инде?!

Мәсәлән, мин үзем Җиңүнең 30 еллыгы урамындагы 17нче йортта яшим. Подъездагы пычраклыкка эчем поша. Инде бу җәйдә махсус урыннардан, кафе-рестораннардан тыш, башка җирдә сыра эчүне тыючы закон да кабул иттеләр. Безнең йорттагыларга ул кагылмый, ахры. Подъездларда сыра шешәләренә абынып егылырлык, ул көнбагышны бөтен йорт белән ашаганнар диярсең. Үзләре шул шапшаклыкка ияләшсә дә, күршеләрен уйласыннар иде. Безнең йортта яшь гаиләләр шактый, күбесенең балалары кечкенә. Менә аларга нинди үрнәк күрсәтәбез соң?! Гел бетмәгән реклама кәгазьләре дә шул бездән калган чүп-чарга өстәлсә, подъезд идәне төрле төскә әйләнә дә куя инде. Почта тартмаларыннан коелган ул кәгазьләрне иелеп алырга иренәбез бит, анысы да шул җыештыручыларга кала.
Беркөнне лифтка кергәч, бер почмакка гына сыенып бардым. Ышанасызмы-юкмы, басып торырлык та урын юк, лифт чүп-чар савытын хәтерләтә. Анда нәрсәләр генә очратмыйсың: тәмәке төпчеге, сыра шешәсе, бала уенчыгы, кәнфит кәгазе һ.б. Фәлән каттан төшеп җиткәнче ул чүпләрне кулда гына тотып булмыймы икән? Үзләре йөргән, үзләре яшәгән урынны чиста итеп, тәртиптә күрәселәре дә килми микән?! Әгәр дә шулай артларыннан пычратып йөрүдән тәм табалар икән, үз квартирларында шулай кылансыннар.
Белүемчә, җыештыручыларның хезмәт хакы күп түгел, ә безнең арттан һәр пычракны җыеп йөрүне бер дә җиңел эш димәс идем.
Бер танышым подъезд җыештырган өчен ай саен илле сум җыябыз, ди. Үзләренең йортында яшәүче бер апа җыештырырга риза булган, әлбәттә инде, рәсми рәвештә түгел, үзара килешенеп кенә. Биш катлы бу йортның бер подъездын җыештырган өчен - сигез йөз сум исәбеннән, дүртесенә барлыгы өч мең ике йөз сум акча ала теге хатын. Әле бит ул айга ике мәртәбә генә җыештыра, идән-стеналарны хлор белән ышкып юа. «Безнең йортта да тәртип юк инде, беренче катта һәр иртә саен сыра шешәләре артып кына тора», - ди танышым.
Әйдәгез, чисталыкка өйрәник әле, җәмәгать, дип эндәшсәм, колагына элүче табылыр микән?! Подъездда сыра эчеп утыручылар газета укымыйдыр шул, укысалар, андый шапшак булмас иде алар. Теге ханым шикелле хат язып элсәк кенә инде...